|
20-lecie. Teatr polski po 1989 roku
Termin: 4-6 czerwca 2009
Miejsce: Kraków, Wydział Polonistyki UJ
Organizator: Katedra Teatru Wydziału Polonistyki UJ, PWST im. Ludwika Solskiego, redakcja Gazety Teatralnej „Didaskalia”
Konferencja poświęcona jest teatrowi polskiemu ostatnich dwudziestu lat. Okres po transformacji ustrojowej roku 1989 był czasem dramatycznych przemian – także w obrębie życia teatralnego. W nowym kontekście historycznym teatr stracił część dawnych punktów orientacyjnych i zaczął poszukiwać nowych. Maria Janion, pisząc o zmierzchu paradygmatu romantycznego, zwracała uwagę właśnie na teatr jako obszar szczególnie dotknięty zerwaniem „nici niewidzialnego, ale decydującego o wszystkim porozumienia między sceną a widownią”. Zbudowanie nowego przymierza z widownią stało się impulsem do bezprecedensowych poszukiwań artystycznych: w ciągu dwudziestu lat polski teatr przebył pod tym względem daleką drogę.
Szybko stało się jasne również to, że my – widzowie – nie możemy tylko czekać, ale musimy wyjść teatrowi na spotkanie. Nie były to spotkania łatwe; wywoływały dezorientację, budziły opór, czasem gwałtowny sprzeciw. Próby uchwycenia sensu i kierunku przemian polskiej sceny przyniosły szereg twierdzeń, niektóre z nich na stałe zadomowiły się w naszym języku. Często – wbrew naszej woli.
Proponujemy więc, by na teatr ostatnich dwóch dekad spojrzeć wbrew stereotypom i pospiesznym konstatacjom. Chronologiczne domknięcie tego okresu (zaczynając od daty bezsprzecznie wyraźnej, a kończąc na czysto umownej), ma swoje konsekwencje. Co było doświadczeniem chwili, sezonu, lub izolowanej działalności pojedynczych twórców – można badać z perspektywy historycznej ciągłości lub nieciągłości oraz szerszych związków kulturowych, przede wszystkim z rzeczywistością zmieniającej się Polski.
Dwadzieścia lat teatru to okres na tyle ciekawy, by pokusić się o napisanie jego historii. Obszar refleksji teatrologicznej, wyznaczony przez dotychczasowe próby krytyczne, publicystyczne i naukowe, to materiał na tyle nieuporządkowany, że powinien stać się przedmiotem wnikliwej i gruntownej polemiki. Konferencja „Dwudziestolecie” chce stworzyć taką możliwość.
PROGRAM KONFERENCJI
4 CZERWCA
„OJCZYZNA MOJA WOLNA, WOLNA…”
9:30 Otwarcie konferencji: JM Rektor PWST Ewa Kutryś, Dziekan Wydziału Polonistyki UJ Jacek Popiel
10.00-13.00
1. Zbigniew Majchrowski, Uniwersytet Gdański, Szczątki założycielskie
2. Monika Kwaśniewska, Uniwersytet Jagielloński, Rewolucja w teatrze Jerzego Grzegorzewskiego i w teatrze Jana Klaty
3. Anna R. Burzyńska, Uniwersytet Jagielloński, „Myśmy wszystko zapomnieli”. Dialektyka narodowej pamięci i zbiorowej amnezji w teatrze Michała Zadary
4. Grzegorz Niziołek, Uniwersytet Jagielloński i Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Ruiny Europy
14.30-16.00
5. Paweł Płoski, Instytut Sztuki PAN, Pełzająca reforma. Zmagania z polskim ustrojem teatralnym
6. Tamara Trojanowska, University of Toronto, Wyzwania palimpsestycznej przestrzeni miasta i historii oraz ograniczeń pewnych praktyk teatralnych na przykładzie teatru w Legnicy
16.30-18.30
7. Joanna Walaszek, Uniwersytet Jagielloński, Wracając do Starego Teatru
9. Małgorzata Dziewulska, AkademiaTeatralna, Uwagi o przeszkadzaniu. Jerzy Grzegorzewski wobec publiczności i krytyki
10. Maryla Zielińska, Teatr Narodowy, Warszawski spleen czyli fin-de siècle i Grzegorz Jarzyna
20.00 Jerzy Grzegorzewski: Miasto liczy psie nosy (projekcja spektaklu). Wprowadzenie: Ewa Bułhak.
PWST Kraków, ul. Warszawska 5, Sala Klasyczna
5 CZERWCA
„DUSZA Z CIAŁA WYLECIAŁA…”
10.00-13.00
1. Dorota Sajewska, Uniwersytet Warszawski, Przyszłość pewnego języka
2. Ewelina Godlewska, Uniwersytet Warszawski, Krzyk w poprzek języka
3. Marcin Kościelniak, Uniwersytet Jagielloński, Bohaterowie z przeszłością, bohaterowie bez przeszłości
4. Artur Duda, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Na śmietniku popkultury. Teatr polski po 1989 roku z perspektywy estetyki performatywności
14.30-16.00
5. Joanna Warsza, Fundacja Laury Palmer, Inscenizacja rzeczywistości. O sytuacjach performatywnych pomiędzy teatrem a sztukami wizualnymi
6. Anna Królica, Uniwersytet Jagielloński, Kulturowe dzieło transformacji
16.30 – 18.30
7. Tadeusz Kornaś, Uniwersytet Jagielloński, Eschatologie Piotra Cieplaka
8. Joanna Woźnicka,Uniwersytet Warszawski, Między przyswojeniem a odrzuceniem: teatr Krzysztofa Warlikowskiego
9. Iga Gańczarczyk, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Czy istnieje jeszcze tabu we współczesnym polskim teatrze?
20.00 Spotkanie z Krystianem Lupą. Prowadzenie: Grzegorz Niziołek
PWST Kraków, ul. Warszawska 5, Sala Klasyczna
6 CZERWCA
„PRECZ Z ARCYDZIEŁAMI!”
10.00-13.00
1. Maria Prussak, Instytut Badań LIterackich, Koniec „naszego narodowego dramatu”
2. Olga Katafiasz, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Pokaż mi, jak widzisz Hamleta, a powiem ci, kim jesteś
3. Dorota Reksnis, Uniwersytet Warszawski, Śniący, chory i błazen – trzy typy postaci w inscenizacjach Krystiana Lupy na wybranych przykładach
4. Dorota Jarząbek, Uniwersytet Jagielloński, Monolog oniemiałego. Inscenizacje klasyki jako wyzwanie dla aktora
14.30-16.30
1. Dorota Semenowicz, Uniwersytet Jagielloński, Siła teatralnego obrazu, czyli jak zmusić widza do kontemplacji
2. Katarzyna Fazan, Uniwersytet Jagielloński i Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Tandeta w złym czy dobrym gatunku? Antyestetyka w teatrze dwudziestolecia
3. Beata Guczalska, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie, Rezoner, medium, gracz. Aktor w dwudziestoleciu 1989-2009
18.00 Spotkanie z Jerzym Jarockim. Prowadzenie: Beata Guczalska.
PWST Kraków, ul. Warszawska 5, Sala Klasyczna
|